АСОСИЙ САҲИФА
ЎЗБЕКИСТОН КОМПОЗИТОРЛАРИ ВА БАСТАКОРЛАРИ УЮШМАСИ

 

Play
previous arrow
next arrow
previous arrownext arrow
Shadow
Slider

Табриклар

АНОНС

Дш Сш Чш Пш Ж Ш Як
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

ИЖОДИЙ УЧРАШУВЛАР ВА МАҲОРАТ ДАРСЛАР



КОНЦЕРТЛАР



"ДЎСТЛАР" КЛУБИ



ФЕСТИВАЛАР



                             СОБИР КАРИМҲОЖИ

(1934-2002)

Таниқли композитор ва педагог Собир Каримҳожи уюшма аъзолари сафига 1968 йили кириб келди. Санъаткор ранг-баранг мусиқий асарлар яратиб, республикамиз замонавий мусиқаси ривожланишига баракали ҳисса қўшган.

Собир Исомиддин ўғли Каримҳожи 1934 йили 1 майда Андижон шаҳрида туғилган. 1949-1955 йилларда мактаб-интернатида фортепиано синфида сабоқ олган. 1955-1959 йилларда Душанбе давлат мусиқа билим юртида таълим олди. Ўша йили Тошкент давлат консерваториясининг композиторлик ва чолғулаштириш факультетига ўқишга киради. Аввал профессор Б.Б.Надеждин синфида, у 1961 йили вафот этгандан сўнг профессор Б.И.Зейдман синфида таҳсил олди.

Консерваторияни С.Каримҳожи 1965 йили муваффақиятли битирди ва мустақил ижодий жараёнга отланди. Консерваторияни битиргач, 1965-1966 йиллари Ўзбекистон Маданият вазирлигининг санъат бош бошқармасида бош муҳаррир лавозимида ишлади. 1966-1969 йиллар консерваторияда дарс берди. 1969-1970 йиллар Т.Шевченко номидаги Тожикистон давлат педагогика институтининг «Санъат» кафедрасида, 1970-1972 йиллар Тошкент давлат консерваториясида ишлади. 1972-1973 йиллар Тошкент шаҳар мусиқа мактабида дарс берди. 1973-1975 йил М.Уйғур номидаги Тошкент театр ва санъат институтининг мусиқа кафедрасида ишлади. 1975-1994 йилга қадар А.Қодирий номидаги Тошкент давлат маданият институтида катта ўқитувчи ва доцент лавозимларида фаолият кўрсатиб нафақага чиқди.

Композитор С.Каримхожининг ижодий фаолияти талабалик давридан бошланди. У мусиқанинг турли жанр ва шаклларида бир талай асарлар ёзди. Улар орасида фортепиано учун 7 та пьеса, вариация, соната, 4 та фуга; скрипка ва фортепиано учун 2 та пьеса, «Сўзсиз қўшиқ поэма»; флейта ва фортепиано учун 2 та пьеса; торли квартет учун «Квартет» ва 2 та пьеса мавжуд. Айниқса композиторни танитган «Восеъ қўзғолони» симфоник поэмаси; «Осиё садоси» симфонияси; труба ва фортепиано учун «Элегия-поэма» каби асарлари эътиборга лойиқ. Шуни айтиш жоизки, 1967-1970 йиллар труба ва симфоник оркестр учун яратган 2 та концерт, 1971 йили ёзган «Морис Равель хотирасига» симфоник-хореографияли поэма; 1976 йил флейта ва симфоник оркестр учун «Тоғ фантазияси»; 1980 йил най ва ўзбек халқ чолғулари оркестри учун «Концерт-фантазия»; 1986 йил виолончель ва симфоник оркестр учун «Симфония-концерт» каби йирик, миллий оҳанглар билан ажралиб турадиган бу асарлар композиторга шуҳрат келтирди. Унинг асарлари республикамизда, Тожикистонда, Қозоғистонда, Москва, Нижний Новгород, Таллин ва бошқа шаҳарларда кўп жаранглади. Айниқса, ўзбек композиторлари орасида биринчилардан бўлиб яратган труба ва оркестр учун биринчи ва иккинчи концертлари жуда ҳам машҳур бўлиб кетди. Моҳир созандалар уларни ўз репертуарларига киритдилар. 2001 йил виолончель ва торли оркестр учун «Поэма» яратди.

Композитор С.Каримҳожи ўтган йиллар давомида ўзига хос услубда камер чолғу ва овозли жанрларда жуда кўп жозибали мусиқий асарлар яратди: улар орасида фортепиано учун ёзган: «Рақс», «Этюд экспромт», тўртта пьеса; 5 қисмли «Dies irae» (Қиёмат куни) мавзусидаги 5 қисмли драматик сонатада жаҳонда содир бўлган даҳшатли фожиалар ўз ифодасини топган; «Мовий рангли гумбазлар» номли 8 қисмли вариациялар (1995-1996 йиллар); 6 та «Мусиқали лаҳза» (2000 йил); дутор альт ва фортепиано учун 8 та пьеса; скрипка ва фортепиано учун «Поэма-элегия» (1980 йил); «Соната-фантазия» (1992 йил)да қайта ишлаган най ва фортепиано учун Панжоб халқ куйлари асосида «Етти гўзал» пьесалари (1984 й.); афғон рубоби ва фортепиано учун «Муҳаббат рақси» пьесаси (1986 й.); флейта ва фортепиано учун «Концертино» (1987 й.) ва бошқа асарлар мусиқа шинавандаларининг олқишларига сазовор бўлган. Улар мусиқа ўқув юртлари дастурларидан муносиб ўрин олган, айримлари чоп этилган.

Композитор тилга олинган асарлардан ташқари романс, қўшиқ, хор ва болалар учун қўшиқлар ҳам яратди. Айниқса, 1999-2000 йилларда тожик шоирлар сўзларига ёзган 12 та болалар учун қўшиқлар «Олами бачаҳо» номли тўплам, 1998 йил Ойбек сўзига ёзган «Капалак» болалар қўшиқлари; 1999 йил тожик шоирлари сўзига ёзган А.Омонов ва О.Раҳмоновларнинг қўшиқларини овоз ва фортепиано учун қайта ишлаган «Олами бачаҳо» 6 қисмли болалар қўшиқлари машҳур бўлиб кетди. Биринчи синф болалари учун 2001 йил тожик тилида «Мусиқали алифбо» яратди.