АСОСИЙ САҲИФА
ЎЗБЕКИСТОН КОМПОЗИТОРЛАРИ ВА БАСТАКОРЛАРИ УЮШМАСИ

 

Play
previous arrow
next arrow
previous arrownext arrow
Shadow
Slider

Табриклар

24 апрель: Янов-Яновский Дмитрийни туғилган куни.


АНОНС

Дш Сш Чш Пш Ж Ш Як
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

ИЖОДИЙ УЧРАШУВЛАР ВА МАҲОРАТ ДАРСЛАР



КОНЦЕРТЛАР



"ДЎСТЛАР" КЛУБИ



ФЕСТИВАЛАР



ДИЛОРОМ САЙДАМИНОВА

(1943)

«Мустақиллик» медали (1992) соҳибаси, композитор Дилором Сайдаминова 1943 йил 27 февралда Тошкент шаҳрида туғилган. 1966 йилда Тошкент давлат консерваториясини фортепиано, 1967 йилда композиторлик ихтисосликлари бўйича тугутган, Б.Зейдман раҳбарлигида ассистент-стажировкада касб малакасини оширган.

Д.Сайдаминова меҳнат фаолиятини талабалик давридан бошлади. 1961-1963 йилларда болалар мусиқа мактабида, 1963-1968 йилларда Тошкент педагогика билим юртида ва болалар мусиқа мактабида дарс берди. 1967-1978 йилларда Тошкент давлат консерваториясида умумий фортепиано бўйича, 1978-1998 йилларда бастакорлик ва чолғулаштириш кафедрасида ишлади.  Шу билан бирга 1974-1975 йилларда Ўзбекистон Бастакорлар уюшмаси ҳайъатининг масъул котиби, 1975-1978 йилларда Ўзбекистон телерадиосининг мусиқа таҳририяти бош муҳаррири, 1995 йилдан «Московское время» рўзномаси штатсиз муҳаррири бўлиб ишлади.

Д.Сайдаминова ижодида фортепиано ва бошқа чолғуларга, турли чолғу ансамблларга мусиқа яратиш устувор туради. Фортепиано учун яратган асарлари орасида «Стены древней Бухары» номли туркуми (1979 й. Москвада чоп этилган), пьесалар, 6 та иккита фортепиано учун пьесалар, «Вальс», «Сайёра», «Токкатино», «Ноктюрн», «Сонатина», «Фрески Афрасиаба» туркуми, поэма, «Болалар бекинмачоғи» каби асарлари чоп этилган. Камер чолғу мусиқа асарлари орасида: торли квартети (1967 й.) скрипка ва фортепиано учун соната (1977 й.), флейта ва фортепиано учун Концерт, тўртта пьеса (1980 й.), чанг учун сонатина (1980 й.), труба учун учта пьеса (1981 й.), ғижжак учун бешта пьеса (1987 й.), дамли брасс-квинтет учун «Навоий» (1990 й.), виолончель ва фортепиано учун соната-импровизация (1993 й.), виолончель учун «Соло» (1994 й.), чанг ва фортепиано учун фантазия (1993 й.), овоз ва чолғу квартети учун «По следам Франчески» (1996 й.), “Нити туманных снов” (2004) кичик новелласи, “Мираж” (2005), Афлотун суҳбати ҳикояси асосида “Глиняные буквы, плывущие яблоки” (2009), овоз, скрипка, сурнай, чанг ва қашқар рубоб учун “Саратон” (2011), фортепиано учун “Диалог с Омар Хайямом” (2010) каби асарлари якка ва ансамбль ижрочилари репертуарларидан ўрин олган.

Д.Сайдаминова симфоник ва вокал-симфоник мусиқа соҳасида ҳам ижод қилиб келмоқда. Иккита симфония (1867, 1988 й.), фортепиано ва симфоник оркестр учун иккита Концерт (1971, 1981 й.), симфоник поэма (1977 й.), «Байрам увертюраси» ( 1985 й.), камер торли оркестр учун кичик новелла (1986 й.), симфоник оркестр ва бас овози учун «Дўстлик билан кучлимиз» қасидаси ва «Сенга Ватаним» (Р.Фарҳодий сўзлари,) рок-оратория, (1985 й.), саксофон ва симфоник оркестр учун “Концерт” (2004), 2 та фортепиано ва катта симфоник оркестр учун отаси Сайид Аҳмад ва онаси Хамида ая хотираларига бағишланган “Менинг болалик боғим”, саксофон ва дамли оркестр учун 1 қисмли Концерт, саксофон тенор ва симфоник оркестр учун Концерт (2004), саксофон тенор ва камер оркестр учун “The shadows” (2007), зарбли чолғу ва катта симфоник оркестр учун “Темурланг” (2010) асарлари ажралиб туради.

Унинг театр учун ёзган асарлари орасида «Горючий камень» (О.Узоқов либреттоси, 1975 й.), «Жасорат» (Н.Маркарянс либреттоси, 1985 й.) каби балетларга, «Афсона яратган қиз» (Ш.Саъдулла пьесаси, Андерсеннинг ҳикоялари асосида ёзилган, 1967 й.), «Ёр қайрилиб боқмайди» (Ю.Шомансур пьесаси, 1973 й.) ва «Тўрт қовоқ» (1975 й.) (мазкур спектаклни Республика болалар ва Навоий номидаги Наманган вилоят мусиқали драма ва комедия театрларининг ёш томошабинлари қизғин қабул қилишган). «Ҳамроқул ота» (1976 й.), «Есть на Востоке добрый город» (1978 й.), «Хива» (1994 й.), «Свидание с Ташкентом» (1979 й.), «Сеҳрли гилам» мультфильмига (1978 й.), «Младшая» бадиий фильми (1994 й.) ва бошқа ҳужжатли кинофильмларга мусиқа яратди.

Композитор бир талай қўшиқлар ҳам яратди. Улар орасида «Ўзбекистон» (Ҳ.Олимжон сўзи), «Ўзбекистон-кенг жаҳоним» (Э.Воҳидов), «Олтин йўл» (А.Мухтор сўзи), «Уфқ» (Зулфия сўзи), «Оқар дарё» (П.Мўмин сўзи), «Солнечный Узбекистан» (Р.Фарҳодий сўзи), «Далаларда» (Б.Исроилов сўзи), «Қорли кун» (А.Мухтор сўзи), «Песня о Ташкенте» (Е.Евтушенко сўзи), «Бодом гуллари» (С.Орифжон сўзи), «Ялла» (Р.Фарҳодий сўзи), «Менинг юлдузим» (Б.Зокиров сўзи), «Мангу олов» (Ҳ.Муҳаммад сўзи), «Тошкент чироқлари» каби 100 дан ортиқ турли мавзуларда ёшлар ва болалар учун қўшиқлар яратди.

Д.Сайдаминова Ўзбекистон мусиқа санъатининг ривожига ўзининг салмоқли ҳиссасини қўшиб келаётган етакчи ижодкорлардан бири. Композитор томонидан «Горючий камень», «Жасорат» балетлари, 2 та симфония, 4 та концерт, симфоник поэма, Байрам увертюраси, «Сўғдиёна» ўзбек халқ чолғулари камер оркестри учун «Мираж», саксофон ва симфоник оркестр учун Концерт, «Братской дружбой сильнў» қасидаси, «Сенга», «Ватан» рок ораторияси, камер чолғу асарлари, торли квартет, «Наврўз», «Брасс квинтет», «Франческо изидан» секстети, фортепиано учун «Қадимий Бухоро деворлари», «Афросиёб лавҳалари» туркумлари, болалар учун фортепиано пьесалари, орган учун 3 та пьеса, «Ўзбекистон кенг жаҳоним», «Ойдин йўл», «Закот», «Оқар дарё», «Қуёшли Ўзбекистон» каби 100 дан ортиқ қўшиқлар, «Афсона яратган қиз», «Ёр қайрилиб боқмайди», «Волшебная клетка» спектаклларига, «Сеҳрли гилам» мультфильмига, бир қатор ҳужжатли ва бадиий фильмларга  мусиқа, 50 дан яқин ортиқ қўшиқ ва романслар яратилган.  Айниқса композиторнинг «Қадимий Бухоро деворлари», «Афросиёб лавҳалари» фортепиано туркумлари каби чолғу асарлари турли босқичдаги ўқув юртларининг педагогик ва концерт репертуарларидан мустаҳкам ўрин олган.

Д.Сайдаминованинг асарлари ўзининг замонавий руҳи, профессионал даражада баён этилиши билан алоҳида ажралиб туради. Композитор яратган асарлар Тошкентда мунтазам ўтказиладиган Халқаро симфоник мусиқа фестивали, «Илхом ХХ» фестивалларда мунтазам ижро этиб келинмоқда. Шу билан бир қаторда композитор муаллифлик концертларини ҳам ташкил этиб уларда ижодининг турли қирраларини кенг намоён этиб келмоқда.

Композитор 1998 йилда Базелда бўлиб ўтган Халқаро танловда қатнашиб «Франческанинг излари кетидан» деб ном олган камер-вокал асари учун 2-даражали мукофоти билан тақдирланган.

Д.Сайдаминова ташкилий ва жамоат ишларида фаол қатнашиб келади. Мусиқа санъатининг тарғиб этилишида, республкамизда профессионал композиторларнинг етишиб чиқишида ҳам ҳиссаси каттадир.

Д.Сайдаминова 1971 йилдан буён Ўзбекистон композиторлари ва бастакорлари уюшмаси аъзоси, Республика Ёшлар мукофоти совриндори (1982, 1983 йиллар), «Мустақиллик» медали (1992) соҳибаси, Халқаро танлов лауреати (Мангейм, 1998). Композиторнинг асарлари нафақат республикамизда балки АҚШ, Германия, Франция, Голландия, Венгрия, Люксембург, МДҲ давлатларида ҳам ижро этилиб, кенг жамоатчилик томонидан эътироф этиб келинмоқда.